Ülkelerin Koronavirüs Salgınına Karşı Mücadele İçin Ayırdıkları Bütçeler

Koronavirüs salgınıyla mücadele sürecinden dolayı evrensel ekonomide, 2020 yılının ilk 6 ayında resesyona yaşanacağı düşünülmektedir. Bu durum sonucunda merkez bankaları tarafından faizlere indirim yapılırken aynı zamanda devletler de aktif olan sektörlerine ve çalışan nüfuslarına destek olmak adına yeni teşvik paketleri hazırlıyor.

Kapanan şirketler, uygulanan karantinalar, mecburi işten çıkarmalar ve bu gibi olağanüstü durumlardan dolayı ekonomide büyük bir çöküşe neden olabilecek ve dünya genelinde 200 bin civarı, Türkiye’de ise 191 kişide pozitif sonuç veren koronavirüsüne karşı ülkeler ekonomilerini ayakta tutabilmek adına destek paketleri oluşturuyorlar.

Türkiye’de ise son olarak, 100 milyar lira değerindeki 19 maddelik teşvik paketinin uygulanacağı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından duyuruldu.

İş dünyası için planlanan destek paketi;  mevcut borcunu bu süreçte ödeyemeyen şirketlerin gerekçesinin “mücbir sebep” olarak kabul edilmesi,  kurumların vergi ve SGK primi ödemelerinin belirli bir süreye kadar ertelenmesi, KOBİ’ler için ayrılan Kredi Garanti Fonu’nun limitinin arttırılması, emekli maaşlarına zam yapılması gibi maddelerden oluşmaktadır. piyasanın beklentisi ilave önlemlerin ileride açıklanabileceği yönünde  İş bırakmak zorunda olan kişilerin kira ya da fatura ödemelerinin nasıl olacağına dair detay verilmezken, piyasanın beklentisi ilave önlemlerin ileride açıklanabileceği yönünde.

ABD’de Her Vatandaşa 1000 Dolar

ABD ve Avrupa ülklerinden gelen teşvik paketleri dünya genelinde açıklanan en yüksek ekonomik paketler oldu.

Son olarak 6 Mart tartihinde 7,8 milyar dolarlık acil durum harcama bütçesini onaylayan ABD, koronavirüs ile mücadelesinde kapsamında, en büyük ticaret ortaklarının başında olan Kanada ile de sınırlarını kapattı.

İkinci destek paketi ise; covid-19 testi, hastalık izni ve zor durumdaki vatandaşlara gıda takviyesi gibi durumlar için finansal destekleri içermektedir. İkinci paketin de Trump yönetimi tarafından imzalanmasının ardından en az 1 trilyon doları olması beklenen üçüncü paket de gündeme geldi.  Bu pakette ise devletin her vatandaşına   1000 dolar vereceği düşünülüyor. 

2008 evrensel ekonomik krizi esnasında piyasadakilere  yeni bir kısa vadeli ve kolayca nakde çevrilebilecek  ana mal imkanı sunmak amacı ile yürülüğe soktuğu uygulamayı tekrardan aktifleştirmeyi düşünen Amerikan Merkez Bankası, yatırımları artırmak adına faiz oranlarını neredeyse sıfırlamaktadır.

Bir geceden  90 güne kadar vadeli finansman sunacak olan ve aynı zamanda da vatandaşlara- işletmelere  kredi olanağı sağlayacak olan destek paketi,. 20 Mart tarihinde uygulanmaya başlayacaktır.  6 ay süresince geçerli olacak olan bu paket gerektiği taktirde şartlara uygun olarak uzatılabilecek.

820 Milyar Dolar Avrupa Merkez Bankası Tarafından Ayrıldı

Koronavirüsün kötü etkileriyle mücadele eden Avrupa, ekonomisini ayakta tutabilmek ve bunu için de acil tahvil alım programını başlatabilmek adına 820 milyar dolarlık bir bütçe ayırdı. Bunun yanında kamu borcu olan ve ekonomisi 2008’den beri tam olarak toparlanamamış Yunanistan, bu uygulamaya halihazırdaki  kurallardan muaf tutularak  dahil edilecek.

Evlere ve şirketlere uygun kredi verebilmek adına bankalara da ucuz para sağlanacağını açıklayan Avrupa Merkez Bankası, sahip olunan  imkanlar çerçevesinde elde edilen paranın maliyetinin de azaltılacağını belirtmişti.

Virüsten En Çok Etkilenen İtalya Ne Yapacak?

Ortaya çıktığı Çin’de yavaş yavaş etkisini yitiren koronavirüs salgını, İtalya’da gt gide daha da tehlikeli bir hal almaya başladı. Avrupa tarafından borçluluk oranının en yüksek olduğu ülkelerden biri olan İtalya’da, yaklaşık 3 bin kişi koronavirüsünden dolayı hayatını kaybetti.

İtalya’da 21 Şubat tarihinden itibaren koronavirüsle mücadele içinde olunması, ülke ekonomsini de kötü etkileyebileceği öngörüsünü oluşturdu.Bu ihtimale karşılık ekonomiyi desteklemek adına, 25 milyar euroluk  destek paketini uygulamaya sokan yeni bir başbakanlık kararnamesi kabul edildi.Kararnameyi imzalayan  Başbakan Giuseppe Conte, “Aileleri, işçileri, girişimcileri korumak için bu paketle bu akıntıyı durduracak bir baraj inşa etmeyi düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.

Fransa’da İse İşsizler İçin 45 Milyar Euro 

Tüm ülkede serbest dolaşımı kısıtlayan Fransa, yalnızca mazeret belgesi olan bireylerin dışarı çıkmalara izin vermektedir. Öte bir yandan şirketlere 327 milyar dolar değerinde kredi imkanı sunacak olan devlet,  vergi ve sosyal güvenlik primi ödemelerinin de koronavirüs nedeniyle erteleneceğini bildirdi.

Geçici olarak işten çıkarılan çalışanlar için 45 milyar euroluk destek paketinin kullanılacağı Fransa’da, Maliye Bakanı “Gerekirse büyük şirketleri kamulaştırırız” açıklamasını yaptı.

İspanya Milli Gelirinin %20’si

Koronavirüs nedeniyle olağanüstü hâl ilan eden İspanya, salgının ekonomi üzerinde yaratabileceği etkilere karşı  200 milyar euro değerinde bir destek paketi oluşturdu., Destek paketi için kullanılan bu paranın, ülkenin toplam milli gelirinin %20’sine karşılık geldiği İspanya Başbakanı Pedro Sanchez tarafından ifade edildi.

Virüsten dolayı  tehlike altındaki nüfusun yani özellikle de yaşlı kişilerin bakımı için 600 milyon euronun üstünde bir bütçe ayırdıklarını açıklayan Sanchez, bunun yanında virüsle mücadelenin neden olduğu bu krizden kötü etkilenen işletmelerin ödemelerinin ertelenbileceğini de bildirdi.

Almanya da Hiçbir İşçinin Sorun Yaşamayacağını Belirtti 

Almanya, Koronavirüsle mücadele sürecinde oluşturulan en büyük destek paketlerinden birine sahip.

İlk olarak Almanya devletinin 614 milyar dolarlık krediyi garanti edeceği 15 Mart tarihinde,  “Biz siyasi irade ve para eksikliği yüzünden başarısız olmayacağımıza söz veriyoruz. Bu hiçbir sağlıklı şirketin ve işçinin sorun yaşamayacağı anlamına geliyor”  diyen  Almanya Ekonomi Bakanı Peter Altmaier tarafından bildirildi.

Böylelikle Almanya, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra en yüksek bütçeli  destek planını oluşturmuş oldu.

Küçük Firmalara İngiltere’de Nakit Destek

Koronavirüs ile mücadelesi için değeri 412 milyar dolar olan paketi oluşturan İngiltere, bu paket kapsamında;

Ülkesinde bulunan büyük şirketlerden hisse alacağını, turizm ve hizmet sektöründe bulunan şirketlerin 2020 yılındaki vergilerini  kaldıracağını, en küçük 700 bin firmaya 10’ar bin sterlin nakit para desteğinde bulunacağını ve konut kredisi ödemelerini üç ay erteleyeceğini açıkladı.

Nisan Ortasına Kadar Japonya Merkez Bankası’ndan Teşvik

Yakın zamanda Japonya da teşvik paketini açıkladı. Toplu teminat karşılığında 23 Mart-13 Nisan tarihleri arasında piyasaya 4 trilyon yen yani 36,7 milyar dolar değerinde fon sağlayacak olan . Japonya Merkez Bankası (BoJ), her vatandaşına 12 bin yenlik (110 dolar) maddi destek sağlamayı hedefliyor.  Japonya hükümetinin ilk açıkladığı paketi 1,1 trilyon yen büyüklüğünde kredi, 430,8 milyar yen sağlık personeline ve kapanan okullara son olarak da 500 milyar yen şirketlere düşük maliyetli kredi desteği sağlayan Japonya’da uyguyn görülen ikinci paket ile toplam teşvik değeri 19 milyar dolara yükseldi.

Bu ülkelerin yanında dünyanın en büyük para otoritelerinden biri olan Dünya Bankası’nın uygun gördüğü destek paketi 14 milyar dolar iken, Covid-19 salgınının küresel ekonomi üzerinde yaratbileceği yıkıcı etkilere karşı 1 trilyon dolarlık kaynağın kullanıma hazır olduğu Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva tarafından açıklandı.